นกจับแมลงสีน้ำตาล
วงศ์:Muscicapidae
ชื่อวิทยาศาสตร์:Muscicapa dauurica (Pallas), 1811.
ชื่อสามัญ:Asian brown flycatcher
ชื่อพื้นเมืองหรือชื่ออื่นๆ:Brown flycatcher
มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Muscicapa dauurica ชื่อชนิดอาจเป็น daurica ซึ่งดัดแปลงมาจากชื่อสถานที่ที่พบครั้งแรกคือ Daurica ซึ่งเป็นเมืองหนึ่งทางด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ของไซบีเรีย ประเทศรัสเซีย และอยู่ทางทิศตะวันออกของทะเลสาบไบคาล ซึ่งเป็นเขตติดต่อระหว่างมองโกเลียและแมนจูเรีย อย่างไรก็ตามตำราส่วนใหญ่ใช้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Muscicapa latirostris Raffles, 1822. ชื่อชนิดมาจากรากศัพท์ภาษาละตินคือ lati หรือ latus แปลว่ากว้าง และ rostr,=um หรือ rostris แปลว่าปาก ความหมายคือ “นกที่มีปากกว้าง” พบครั้งแรกที่เกาะสุมาตรา ประเทศอินโดนีเซีย และถือว่า dauurica เป็นเพียงชนิดย่อยหนึ่งเท่านั้น การใช้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Muscicapa dauurica อาจเนื่องมาจากเป็นชื่อที่ตั้งมาก่อน ทั่วโลกมี 4 ชนิดย่อย ประเทศไทยพบ 3 ชนิดย่อย คือ
- Muscicapa dauurica dauurica Pallas ที่มาและความหมายของชื่อชนิดย่อยเช่นเดียวกับชื่อชนิด
- Muscicapa dauurica cinereoalba Temminck and Schlegel ขื่อชนิดย่อยมาจากรากศัพท์ภาษาละตินคือ ciner,-ar,-e,-I หรือ cinereus แปลว่าสีเทา และ alb,-i,-id หรือ albus แปลว่าสีขาวความหมายคือ “นกที่มีสีเทาและขาว” พบครั้งแรกที่ประเทศญี่ปุ่น และ
- Muscicapa dauurica siamensis (Gyldenstope) ชื่อชนิดย่อยดัดแปลงจากชื่อสถานที่ที่พบครั้งแรก คือประเทศไทย ที่จังหวัดลำปาง
กระจายพันธุ์ : ในเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ เทือกเขาหิมาลัย อินเดีย จีนตอนใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ไต้หวัน หมู่เกาะอันดามัน และหมู่เกาะซุนดาใหญ่
ลักษณะทั่วไป : เป็นนกขนาดเล็กมาก (13 ซม.) ตัวเต็มวัยลำตัวด้านบนสีเทาจนถึงน้ำตาลแกมเทา ปากสีดำ ขากรรไกรล่างเป็นลักษณะคล้ายแท่งเนื้อ ตอนโคนเป็นสีเหลือง วงรอบเบ้าตาสีขาว ปีกไม่มีลายพาดและลายขีดใด ๆ ลำตัวด้านล่างสีออกขาว อกและสีข้างสีเทาแกมน้ำตาล ตรงกลางอกมักมีสีออกขาว นิ้วสีออกดำ ในห้องปฏิบัติการลำตัวด้านล่างบางครั้งเป็นลายขีดเล็กละเอียด ปีกยาว 67-76 มม. ขนปลายปีกนับจากด้านในเส้นที่ 9 สั้นกว่าเส้นที่ 6 ตัวไม่เต็มวัยปีกมีลายพาดสีเนื้อ ในช่วงแรกลำตัวด้านบนมีลายจุดสีเนื้อเข้ม
อุปนิสัยและอาหาร : พวกที่เป็นนกอพยพพบในป่าโปร่ง ชายป่า ทุ่งโล่ง สวนผลไม้ และป่าชายเลนตั้งแต่พื้นราบจนกระทั่งความสูง 1,500 เมตรจากระดับน้ำทะเล พวกที่เป็นนกประจำถิ่นพบในป่าโปร่งและป่าดงดิบเขา ในความสูงระหว่าง 600-1,400 เมตรจากระดับน้ำทะเล มักพบอยู่โดดเดี่ยวหรือเป็นคู่มักเกาะตามกิ่งล่างของต้นไม้หรือกิ่งแห้ง ตาคอยจ้องหาเหยื่อ ซึ่งไม้แก่ แมลง จากนั้นจะโฉบด้วยปากกลางอากาศ แล้วกลับมาเกาะที่เดิม ขณะเกาะตามปกติมักสั่นปีก ห้อยหางลง เป็นนกที่มีกิจกรรมมากในช่วงเช้าตรู่และเย็นค่ำ
การผสมพันธุ์ : ชนิดย่อย siamensis ผสมพันธุ์ในช่วงฤดูร้อนและต้นฤดูฝนระหว่างเดือนเมษายนถึงเดือนมิถุนายน รังเป็นรูปถ้วย โดยสร้างจากมอสและกิ่งไม้เล็กๆ รองพื้นรังด้วยรากฝอย ขนนก และวัสดุเยื่อใย รังอยู่ตามกิ่งไม้ ซึ่งอาจเป็นกิ่งแห้งหรือกิ่งที่อยู่ในที่โล่ง สูงจากพื้นดิน 2-6 เมตร รังมีไข่ 4 ฟอง ไข่สีเทาแกมเขียว มีลายขีดสีน้ำตาล ขนาดของไข่โดยเฉลี่ย 13.1x17.4 มม. ตัวเมียตัวเดียวที่ฟักไข่ โดยตัวผู้จะคอยหาอาหารมาป้อนขณะตัวเมียฟักไข่ ใช้เวลาฟักไข่ 11-12 วัน ทั้งสองเพศช่วยกันทำรังและเลี้ยงดูลูกอ่อนใช้เวลาเลี้ยงลูก 9-10 วัน
สถานภาพ : เป็นนกประจำถิ่นและนกอพยพมาช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ ชนิดย่อย cinereoalba เป็นนกอพยพ พบบ่อยและปริมาณมาก พบทางภาคเหนือ ภาคตะวันตก ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคกลาง ชนิดย่อย dauurica เป็นนกอพยพ พบบ่อยและปริมาณมาก พบทางภาคเหนือภาคตะวันออกเฉียงใต้ ภาคกลาง และภาคใต้ ชนิดย่อย siamensis เป็นนกประจำถิ่น พบไม่บ่อยและปริมาณไม่มากนักในบางท้องที่ พบเฉพาะทางภาคเหนือด้านตะวันตก
กฎหมาย : จัดเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง
ลิงค์ข้อมูลเพิ่มเติม
แหล่งที่มาของภาพ
http://oknation.nationtv.tv/blog/home/user_data/album_data/201303/07/52345/images/469684.jpg
http://www.lowernorthernbird.com/bird_picture/large/2016_04_02_12_35_45.jpg
https://www.google.com/search?biw=1522&bih=738&tbm=isch&sxsrf=ACYBGNRWhbLE0igCaLSBHxZkqr7Y-zXJIw%3A1574180462721&sa=1&ei=bhbUXfzaK-iC4-EPiPWzmAI&q=%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B9%8D%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A5&oq=%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%88%E0%B8%B1&gs_l=img.1.1.35i39l2j0l8.494150.496967..499229...0.0..0.90.263.3......0....1..gws-wiz-img.......0i67.r8Jcc1q4dX8#imgrc=ScLDcuARn_z0XM:
http://oknation.nationtv.tv/blog/home/user_data/album_data/201303/07/52345/images/469682.jpg
แหล่งที่มาของเนื้อหา
จากหนังสือนกในเมืองไทย ผู้เขียน รศ.โอภาส ขอบเขต
