ยมหิน
ชื่อไทย : ยมหิน ฝักดาบ สะเดาช้าง เสียดค่าง
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Chukrasia tabularis A.Juss.
ชื่อวงศ์ : MELIACEAE
ไม้ต้นขนาดกลางถึงใหญ่ สูงได้ถึง 40 ม. ลำต้นกลม โคนเป็นร่องและมีพูพอน
- เปลือก สีน้ำตาลเข้ม แตกเป็นร่องลึกหรือเป็นแผ่นต่อๆกัน เปลือกในสีน้ำตาลแดงหรือสีชมพู
- ใบ ยาวได้ถึง 35-60 ซม. หรือใบประกอบขนนกยอดคู่หรือยอดเดี่ยว ใบย่อย 6-10 คู่ ออกสลับหรือกึ่งตรงข้าม รูปไข่เบี้ยวถึงรูปขอบขนาน กว้าง 2.5-5 ซม. ยาวา 6-14 ซม. ใบล่างมีขนาดเล็กที่สุด ปลายเรียวแหลม โคนเบี้ยว ขอบค่อนข้างโค้ง ไม่เป็นพูและซี่ฟัน (ยกเว้นในต้นกล้า) ใบอ่อนมีขขนละเอียด ใบแก่คล้ายกระดาษหนัง เกลี้ยงหรือด้านล่างมีขนละเอียดบนเส้นใบ เส้นใบ 7-10 คู่ โค้งชันและแตกเป็นง่ามเล็กน้อยใกล้ขอบ ก้านใบย่อยยาว 2-6 มม. เล็กเรียวหรือไม่มี
- ดอก ยาว 2.5-3 ซม. สีขาวอมเขียวอ่อนถึงสีเหลืองอ่อน มักมีแต้มสีแดงขุ่นด้านนอก กลิ่นหอม ดอกแยกเพศ ดอกตัวผู้และตัวเมียอยู่ต้นเดียว เป็นช่อแตกแขนงกว้าง ยาว 10-30 ซม. ที่ซอกใบหรือเหนือซอกใบเล็กน้อย บางทีดอกออกเป็นกลุ่มแน่นใกล้ปลายช่อ มองเห็นเป็นดอกออกที่ปลาย ก้านดอกยาวประมาณ 5 มม. เป็นข้อต่อที่ประมาณ 2/3 ของก้าน กลีบเลี้ยงยาวประมาณ 3 มม. เป็นรูปถ้วยตื้น ขอบจักประมาณ 1/3 ของกลีบ เป็นพูทู่ 4-5 พู มีขนด้านนอก กลีบดอก4-5 กลีบ แยกกัน ยาว 12-16 มม. รูปขอบขนานแคบหรือเป็นสายเข็มขัด บิดในตาดอก โค้งไปด้านหลังเมื่อดอกแก่ มีขนกำมะหยี่ด้านนอก หลอดเกสรตัวผู้รูปทรงกระบอก ยาวประมาณ 10 มม. ค่อยๆแคบไปยังปลาย อับเรณู 10 อัน ติดบนขอบแบนหรือจักเป็นฟันตื้น รังไข่ 3-5 ช่อง ทงขวดแก้วก้นโป่ง ยาวกว่าก้านเกสรตัวเมีย มีขนกระจาย ล้อมรอบด้วยฐานดอกรูปหมอน (มักไม่ชัด)
- ผล ยาว 2.5-4.5 ซม. ออกเป็นช่อห้อย มีได้ถึง 6 ผล รูปไข่หรือรี ปลายสั้น สีเทาอมเหลือง มีขนละเอียดเมื่ออ่อน สีน้ำตาลเข้ม มีช่องอากาศจำนวนมากแก่ บางแข็ง แตก 3-5 เสี่ยงจากยอด เหลือแกนกลางผลเป็นมุม 5 มุม เมล็ดมีปีกอัดแน่นมากกว่า 50 เมล็ด ติดเป็นชั้นๆด้านข้าง
พบทั่วไปในป่าดิบที่ต่ำหรือป่ากึ่งผลัดใบ สูงถึงประมาณ 900 ม. มักเป็นป่าที่รบกวนหรือตามชายป่า พบบนเขาหินปูน ต้นกล้าและไม้อ่อนมีใบประกอบแบบขนนก 2 ชั้น มีพูไม่เท่ากัน หรือขอบจักซี่ฟัน พืชที่ขึ้นในที่แล้ง จะมีขนมากกว่า กิ่งใหญ่ล่ำ ดอกเล็กกว่า ออกเป็นช่อแน่นกว่า แกนกลางช่อมีขนกำมะหยี่ ผลเล็กกว่า มียอดชัด
https://www.technologychaoban.com/viewcrop3to2_newsimage.php?filename=technoAdm/images_techno/2014/05/1401173052.JPG&width=480&height=320
https://medthai.com/wp-content/uploads/2014/05/ดอกยมหิน.jpg
https://medthai.com/wp-content/uploads/2014/05/รูปดอกยมหิน.jpg
https://medthai.com/wp-content/uploads/2014/05/เมล็ดยมหิน.jpg
