มะขาม
วงศ์ : Fabaceae
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tamarindus indica L.
ชื่อสามัญ : Tamarind
ชื่อพื้นเมืองหรือชื่ออื่นๆ : ขาม, ม่องโคล้ง, ตะลูบ, หมากแกง, อำเปียล, ส่าหม่อเกล, ซึงกัก
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้น : ต้นขนาดกลางจนถึงขนาดใหญ่แตกกิ่งก้านสาขามาก เปลือกต้นขรุขระและหนา สีน้ำตาลอ่อน
ใบ : ใบเล็กออกตามกิ่งก้านใบเป็นคู่ ใบย่อยเป็นรูปขอบขนาน ปลายใบและโคนใบมน
ดอก : ช่อเล็กๆ ตามปลายกิ่ง หนึ่งช่อมี 10-15 ดอก ดอกย่อยขนาดเล็ก กลีบดอกสีเหลืองและมีจุดประสีแดงอยู่กลางดอก
ผล : ฝักยาว รูปร่างยาวหรือโค้ง ยาว 3-20 เซนติเมตร ฝักอ่อนมีเปลือกสีเขียวอมเทา สีน้ำตาลเกรียม เนื้อในติดกับเปลือก เมื่อแก่ฝักเปลี่ยนเป็นเปลือกแข็งกรอบหักง่าย สีน้ำตาล เนื้อในกลายเป็นสีน้ำตาลหุ้มเมล็ด เนื้อมีรสเปรี้ยว และหวาน
การขยายพันธุ์ : นิยมทาบกิ่ง ติดตา หรือต่อกิ่ง เพื่อให้ผลผลิตที่ได้ไม่เกิดการกลายพันธุ์ มีคุณสมบัติเหมือนต้นแม่ทุกประการ และที่สำคัญต้นมะขามสามารถเจริญเติบโตได้ดีกับดินทุกชนิด แม้สภาพดินบริเวณนั้นจะไม่มีความอุดมสมบูรณ์
สรรพคุณ
- 1. มะขามช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทานโรคให้แก่ร่างกายด้วยสารต่อต้านอนุมูลอิสระ
- 2. ช่วยบำรุงผิวพรรณให้เปล่งปลั่งสดใสด้วยวิตามินซีจากมะขาม
- 3. ช่วยในการชะลอวัยและการเกิดริ้วรอยแห่งวัย
- 4. แคลเซียมจากมะขามจะช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง
- 5. มะขามมีธาตุเหล็ก ซึ่งมีส่วนช่วยในการสร้างเม็ดเลือด
- 6. ใช้ในการทำทรีตเม้นต์ด้วยการนำมาขัดตามซอกขาหนีบ รักแร้ ข้อพับ ซึ่งจะช่วยลดรอยคล้ำลงได้
- 7. นำมะขามเปียกไปแช่น้ำ ลอกเอาใยออก นำมะขามมาถูตัวเบา ๆ ช่วยให้ผิวหนังชุ่มชื่นตลอดทั้งวัน และช่วยกำจัดแบคทีเรียได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- 8. มะขามเปียกและดินสอพองผสมจนเข้ากัน นำมาพอกหน้าทิ้งไว้ประมาณ 20 นาทีแล้วล้างออก จะช่วยให้ผิวหน้าดูกระชับสดใสและสะอาดมาก
- 9. มะขามเปียกผสมกับน้ำอุ่นและนมสด ใช้พอกผิว ช่วยให้ผิวหนังที่มีรอยดำคล้ำกลับมาขาวสดใส นุ่มนวล
- 10. นำมาใช้เป็นส่วนผสมหรือใช้ทำเป็นกรดผลไม้
- 11. เนื้อมะขามมาขัดถูฟันเป็นประจำทุกครั้งที่แปรงฟัน จะช่วยขจัดคราบสกปรกบริเวณฟันลงได้
- 12. สามารถนำมาใช้ทำยานวดผม ซึ่งช่วยรักษารากผม ฆ่าเชื้อราบนหนังศีรษะ และช่วยฆ่าเหา
- 13. ใช้ทำเป็นน้ำยาอาบน้ำ ด้วยการนำใบมะขามมาจำนวนหนึ่ง ใส่ใบมะขามลงในน้ำเดือดแล้วปิดฝา แล้วเคี่ยวประมาณ 30 นาที จากนั้นนำลงจากเตาปล่อยให้เย็นแล้วนำมาอาบ จะช่วยให้ผิวพรรณดีขึ้น รักษาผดผื่นคันตามร่างกายและผิวหนังได้
- 14. การแปรรูปมะขาม สามารถนำมาแปรรูปได้หลายชนิด เช่น มะขามแก้ว มะขามกวน มะขามอบไร้เมล็ด มะขามบ๊วย มะขามแช่อิ่ม มะขามคลุก มะขามจี๊ดจ๊าด
- 15. ช่วยป้องกันการเกิดและช่วยรักษาโรคเลือดออกตามไรฟัน
- 16. มะขามมีวิตามินเอที่มีส่วนช่วยในการบำรุงและรักษาสายตา
- 17. ช่วยลดความร้อนในร่างกายได้เป็นอย่างดี
- 18. แก้อาการท้องผูกด้วยการใช้เนื้อมะขามเปียกประมาณ 15 ฝัก นำมาจิ้มกับเกลือแล้วรับประทาน หรือใส่เกลือเติมน้ำแล้วคั้นเป็นน้ำดื่ม
- 19. แก้อาการท้องเดินด้วยการใช้เปลือกต้นประมาณ 2 กำมือ นำมาต้มกับน้ำปูนใสหรือน้ำแล้วนำมารับประทาน
- 20. ช่วยถ่ายพยาธิตัวกลมในลำไส้ พยาธิไส้เดือน ด้วยการใช้เมล็ดมะขามมาคั่ว กะเทาะเปลือกออก นำเนื้อในเมล็ดมาแช่น้ำเกลือจนนิ่ม แล้วรับประทานครั้งละ 20 เม็ด
- 21. ช่วยขับเสมหะ ละลายเสมหะ ด้วยการนำมะขามเปียกมาจิ้มเกลือแล้วรับประทาน
- 22. มะขามอุดมไปด้วยกรดอินทรีย์ ซึ่งมีคุณสมบัติในการช่วยชำระล้างความสกปรกในรูขุมขนและขจัดคราบมันบนผิวหนังได้เป็นอย่างดี
- 23. รากมะขามมีส่วนช่วยแก้อาการท้องร่วง
- 24. รากมะขามช่วยในการสมานแผล
- 25. รากมะขามช่วยในการรักษาโรคเริม
- 26. รากมะขามช่วยในการรักษาโรคงูสวัด
- 27. เปลือกลำต้นมะขามช่วยแก้ไขตัวร้อน
- 28. แก่นของต้นมะขามช่วยรักษาฝีในมดลูก
- 29. แก่นของต้นมะขามช่วยในการขับโลหิต
- 30. แก่นมะขามมีส่วนช่วยเป็นยาชักมดลูกให้เข้าอู่
- 31. ใบสดมะขามใช้เป็นยาถ่าย ยาระบาย ขับลมในลำไส้
- 32. ใบสดมะขามช่วยรักษาหวัด อาการไอ
- 33. ใบสดมะขามมีส่วนช่วยในการรักษาโรคบิด
- 34. ใบสดมะขามมีคุณสมบัติใช้เป็นยาหยอดตา รักษาเยื่อตาอักเสบ แก้อาการตามัว
- 35. ใบสดมะขามมีคุณสมบัติในการช่วยฟอกโลหิต
- 36. ใบสดนำมาต้มผสมกับสมุนไพรชนิดอื่น ๆ ใช้อาบหลังคลอด
- 37. เนื้อหุ้มเมล็ดของมะขามใช้เป็นยาสวนล้างท้อง
- 38. ฝักดิบของมะขามใช้ในการฟอกโลหิต
- 39. ฝักดิบของมะขามใช้ในการลดความอ้วน เป็นยาระบาย ลดอุณหภูมิในร่างกาย
- 40. เปลือกมะขามช่วยรักษาแผลสด แผลไฟลวก แผลเบาหวาน ถอนพิษ
- 41. เปลือกเมล็ดมะขามช่วยสมานแผลที่ช่องปาก คอ ลิ้น และตามร่างกาย
- 42. ดอกสดของมะขามใช้เป็นยาลดความดันโลหิตสูง




แหล่งที่มาของภาพ
https://www.technologychaoban.com/wp-content/uploads/2020/03/01-696x522.jpg
https://www.bloggang.com/data/b/busabamintra/picture/1302169194.jpg
https://www.nanagarden.com/Picture/Product/400/webp/292505.webp
https://cdn-cjhll.nitrocdn.com/JzaXkczDONCBsxTAKqwtcaRluaGzreJs/assets/static/optimized/storysiam.com/wp-content/uploads/2019/06/da770e816b7a1510c2f1b236bae9d8ec.tamarin-4199556_640.jpg
https://www.wegrow.in.th/images/knowledge/knowledge_thumb_44.jpg