ผักแขยง

วงศ์ SCROPHULARIACEAE
ชื่อวิทยาศาสตร์ Limnophila aromatica (Lam.) Merr
ชื่อพื้นเมืองหรือชื่ออื่นๆ ผักพา (ภาคเหนือ)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์เป็นพรรณผัก มีลำต้นกลม กลวง และเป็นข้อ ๆ ต้นมีกลิ่นหอม เป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกันเป็นคู่ ๆ ไปตามข้อต้น ลักษณะของใบเป็นรูปหอกปลายใบแหลม โคนใบจะห่อติดลำต้นเลย ไม่มีก้านใบ ขอบใบจักรแบบฟันเลื่อย สีเขียว ออกดอกเดี่ยวตามซอกใบแต่จะออกดอกเป็นช่ออยู่ตรงส่วนยอดของต้นลักษณะของดอก เป็นรูปกรวย ตรงปลายแยกออกเป็น 4 กลีบมีสีแดงอ่อนหรือขาว ผลเป็นฝักยาวรี เมื่อแก่จะแตก
ประโยชน์ด้านอาหารรับประทานเป็นผักสดร่วมกับน้ำพริก ส้มตำ ลาบ ก้อย ซุปหน่อไม้ หรือนำไปเป็นเครื่องปรุงรสและแต่งกลิ่นสำหรับ แกงอ่อม แกงหน่อไม้ ต้มส้ม
สรรพคุณทางยา

• ต้น ต้น ช่วยลดไข้ แก้คัน ฝี และกลาก แก้อาการบวม หรือเป็นยาระบายอ่อน ๆ และแก้น้ำนมแม่ที่มีรสเปรี้ยว แต่หญิงมีครรภ์ห้ามรับประทาน
• แก้ไข้ นำต้นสดมาต้มกินกับน้ำ ซึ่งจะใช้ 15-30 กรัม แก้อาการคัน กลาก ฝี ใช้ต้นสดต้มกับน้ำชะล้าง หรือคั้นเอาน้ำทา และอีกวิธีหนึ่งคือตำพอกบริเวณที่เป็นแก้พิษงู นำต้นสด ๆ ประมาณ 15 กรัมตำให้ละเอียด ผสมกับต้นฟ้าทะลายโจรสดเหมือนกันขนาด 30 กรัมแล้วเอาไปผสมกับน้ำส้มปริมาณพอควรคั้นแล้วทานน้ำส่วนกากนั้นเอาพอกรอบ ๆ แผล แต่อย่าพอกบนแผล

เพาะขยายพันธุ์ มักขึ้นอยู่ตามริมคูหรือคันนา ดินที่ปลูกจะต้องเป็นดินที่ชื้นแฉะ ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด