ใบตับเต่า

จาก โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชผักป่าพื้นบ้านภาคใต้ที่มีอยู่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี วิทยาลัยอาชีวศึกษาสุราษฎร์ธานี

Cissampelos pareira Linn var hirsutus.jpg

วงศ์ MINISPERMACEAE
ชื่อวิทยาศาสตร์ Cissampelos pareira Linn. var. hirsutus
ชื่อสามัญ
ชื่อพื้นเมืองหรือชื่ออื่นๆ เครือหมาน้อย (ภาคอีสาน)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ เป็นไม้เถาเลื้อย เป็นเครือ พันกับหลักหรือพันกับต้นไม้ ใบเดี่ยว รูปร่างใบเป็นรูปหัวใจ โคนใบแบบก้นปิด หน้าใบและหลังใบมีขนสีน้ำตาลยาวประมาณ 1 มิลิเมตร ปกคลุมหนาแน่น หลังใบมีขนปกคลุมหนาแน่นมากกว่าหน้าใบ ก้านใบมีขน
ประโยชน์ด้านอาหาร นิยมทำเป็นอาหารหวานและอาหารคาว เช่น ใบของเครือหมาน้อยใส่ในแกงหน่อไม้แทนใบย่านาง ทำลาบเครือหมาน้อย โดยผสมกับหญ้านางใส่ลงในป่นกบหรือปลาป่นที่ปรุงรสชาดแล้ว หั่นหัวหอม น้ำปลา ข้าวคั่ว ใบหอม และผักชี ผสมน้ำปลาร้า ปรุงรสตามชอบใจ หรือทำเป็นของหวานวุ้นหมาน้อยโดยคั้นผสมกับน้ำใบเตยเติมน้ำตาลให้หวานตามชอบ
สรรพคุณทางยา

  • เป็นยาเย็น ช่วยย่อย แก้ท้องเสีย แก้บิด
  • ใบ มีสารสำคัญคือ เพคติน มีวิธีการใช้แบบพื้นบ้าน คือ ขยี้ใบเครือหมาน้อยให้เป็นวุ้น แล้วนำมาพอกรักษาฝี อาการปวดบวมตามข้อ หรืออาการอักเสบของผิวหนัง ผดผื่น คัน รวมทั้งจากแมลงสัตว์กัดต่อย ส่วนราก มีรสหอมเย็น มีสรรพคุณแก้ไข้ ดีซ่าน เป็นยาอายุวัฒนะ
  • เปลือกต้น

เพาะขยายพันธุ์ ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ดหรือหน่อ

Cissampelos pareira Linn var hirsutus 01.jpg Cissampelos pareira Linn var hirsutus 02.jpg Cissampelos pareira Linn var hirsutus 03.jpg Cissampelos pareira Linn var hirsutus 04.jpg