นกกระจิบหญ้าสีข้างแดง
วงศ์ : Cisticolidae
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Prinia rufescens Blyth, 1847.
ชื่อสามัญ : Rufescent Prinia
ชื่อพื้นเมืองหรือชื่ออื่นๆ : Rufous Wren Warbler, Lesser Brown Prinia
มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Prinia rufescens ชื่อชนิดมาจากคำในภาษาละตินคือ rufescens แปลว่าสีออกแดง (รากศัพท์ภาษาละตินคือ ruf, -esc, -i หรือ rufer แปลว่าสีแดง และ -esc, -en, -ens เป็นคำลงท้าย แปล ว่าค่อนข้างจะ) ความหมายคือ “นกที่มีสีค่อนข้างเป็นสีแดง” พบครั้งแรกที่ Arracan (Arakan) ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศพม่า ทั่วโลกมี 5 ชนิดย่อย ประเทศไทยพบ 4 ชนิดย่อย คือ
- Prinia rufescens beavani Walden ชื่อชนิดย่อยมาจากชื่อบุคคล พบครั้งแรกที่เมืองตะนาวศรี ทางตอนใต้ของประเทศพม่า
- Prinia rufescens objurgans Deignan ไม่ทราบที่มาและความหมายของชื่อชนิดย่อย พบครั้งแรกที่อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี
- Prinia rufescens peninsularis Deignan ชื่อชนิดย่อยเป็นคำในภาษาอังกฤษคือ peninsula แปลว่าคาบสมุทรหรือแหลม ความหมายคือ “นกที่พบบริเวณคาบสมุทร” พบครั้งแรกที่จังหวัดตรัง
- Prinia rufescens extrema Deignan ชื่อชนิดย่อยเป็นคำในภาษาอังกฤษคือ extreme แปลว่าปลายสุด ความหมายคือ “นกที่พบบริเวณปลายสุดของพื้นที่” พบครั้งแรกที่จังหวัดนราธิวาส
กระจายพันธุ์
ตั้งแต่เนปาลจนถึงจีนด้านตะวันตกเฉียงใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ลักษณะทั่วไป
เป็นนกขนาดเล็กมาก (12 ซม.) ปลายหางสีเทาแกมสีแดงจาง ช่วงฤดูผสมพันธุ์หัวสีเทา แกมน้ำตาล คิ้วยาวสีขาว ลำตัวด้านบนสีน้ำตาลแกมแดง ลำตัวด้านล่างสีขาวแกมสีครีม สีข้างและขนคลุมโคน ขนหางด้านล่างสีน้ำตาลแดงถึงสีเนื้อ ช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์หัวและลำตัวด้านบนเป็นสีน้ำตาลแกมแดงมากกว่า ตัวไม่เต็มวัยคล้ายตัวเต็มวัยช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ แต่ลำตัวด้านล่างมักมีลายแต้มสีเหลือง
อุปนิสัยและอาหาร
พบตามไม้พื้นล่างของป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ ป่าดงดิบแล้ง ป่าดงดิบเขา ป่ารุ่น และทุ่งหญ้า ตั้งแต่พื้นราบจนกระทั่งความสูง 1,600 เมตรจากระดับน้ำทะเล แต่ส่วนใหญ่พบในระดับต่ำจนกระทั่งความสูงปานกลาง อุปนิสัยไม่แตกต่างจากนกกระจิบหญ้าอกเทา
การผสมพันธุ์
ผสมพันธุ์ในช่วงฤดูร้อนและต้นฤดูฝนระหว่างเดือนเมษายนถึงเดือนมิถุนายน รังเป็นรุปกระโจม โดยโน้มใบหญ้า 2-3 ใบมาหุ้มกัน มีทางเข้าออกขนาดใหญ่อยู่ทางด้านข้างค่อนไปทางด้านบน รังมักอยู่สูงจากพื้นดิน ไม่เกิน 50 ซม. ชีววิทยาการสืบพันธุ์ด้านอื่นไม่แตกต่างจากนกกระจิบหญ้า
ไข่
รังมีไข่ 3-4 ฟอง ไข่สีฟ้าอ่อนถึง สีขาว มีลายขีดสีแดงจนถึงสีน้ำตาลแดง บางฟองไม่มีลาย ขนาดของไข่โดยเฉลี่ย 11.8x16.1 มม.
สถานภาพ
เป็นนกประจำถิ่น พบบ่อยและปริมาณมาก ชนิดย่อย beavani พบทางภาคเหนือ ภาคตะวันตกภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน และแถบลุ่มแม่น้ำโขง ชนิดย่อย objurgans พบทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่างและภาคตะวันออกเฉียงใต้ ชนิดย่อย peninsularis พบทางภาคใต้ตั้งแต่คอคอดกระจนถึงจังหวัดตรัง และชนิดย่อย extrema พบทางภาคใต้ตอนใต้สุด
กฎหมาย
กฎหมายจัดเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง
ลิงค์ข้อมูลเพิ่มเติม
นกกระจิบหญ้าสีข้างแดง
แหล่งที่มาของภาพ
http://www.lowernorthernbird.com/bird_picture/large/2014_01_01_17_26_47.jpg
https://www.hbw.com/sites/default/files/styles/ibc_1k/public/ibc/p/rufescent_prinia_bocos.jpg?itok=t2kuhT1X
http://www.lowernorthernbird.com/bird_picture/large/2013_03_01_20_53_06.jpg
