นกกระเต็นลาย
วงศ์ : Halcyonidae
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lacedo pulchella (Horsfield) 1821.
ชื่อสามัญ : Banded Kingfisher
ชื่อพื้นเมืองหรือชื่ออื่นๆ : -
นกกระเต็นลายมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Lacedo pulchella ชื่อชนิดมาจากรากศัพท์ภาษาละตินคือ pulch, -ell, =er,- r แปลว่าสวยงาม ชื่อชนิดจึงมีความหมายว่า “นกที่มีสีสันสวยงาม” พบครั้งแรกที่เกาะชวา ประเทศอินโดนีเซีย ทั่วโลกมีนกกระเต็นลาย 4 ชนิดย่อย ประเทศไทยพบ 3 ชนิดย่อย คือ
- Lacedo pulchella pulchella (Horsfield) ชื่อชนิดย่อยมีที่มาและความหมายเช่นเดียวกับชื่อชนิด
- Lacedo pulchella amabilis (Hume) ชื่อชนิดย่อยมาจากรากศัพท์ภาษาละตินคือ amabil, -i แปลว่าน่ารัก ความหมายคือ “นกที่มีสีสันสวยงามน่ารัก” พบชนิดย่อยนี้ครั้งแรกที่ประเทศพม่า
- Lacedo pulchella deignani Meyer de Schauensee ชื่อชนิดย่อยดัดแปลงจากชื่อของบุคคล พบชนิดย่อยนี้ครั้งแรกที่จังหวัดนครศรีธรรมราช
กระจายพันธุ์
ในพม่า ไทย ตอนใต้ของประเทศลาว กัมพูชา เวียดนาม มาเลเซีย และหมู่เกาะซุนดาใหญ่
ลักษณะทั่วไป
เป็นนกขนาดเล็ก (22-23 ซม.) มีปากสีแดง ตัวผู้และตัวเมียสีสันแตกต่างกันเล็กน้อย ตัวผู้บริเวณหน้าผากสีน้ำตาลแดง กระหม่อมและท้ายทอยเป็นสีน้ำเงินสด มีลายเล็ก ๆ สีขาว ลำตัวด้านบนสีดำมีลายแถบสีน้ำเงิน ในแถบมีสีขาวแซม ลำตัวด้านล่างสีออกขาว บริเวณอกและสีข้างสีน้ำตาลเหลืองถึงสีเนื้อ ตัวเมียลำตัวด้านบนเป็นลายสีน้ำตาลเหลืองสลับดำ ลำตัวด้านล่างสีขาว บริเวณอกและสีข้างมีลายเล็ก ๆ สีออกดำ
อุปนิสัยและอาหาร
อาศัยอยู่ตามป่าเบญจพรรณและป่าดงดิบชื้น ตั้งแต่ระดับพื้นราบจนกระทั่งความสูง 1,100 เมตรจากระดับน้ำทะเล พบอยู่โดดเดี่ยวหรือเป็นคู่ มักส่งเสียงร้อง ซึ่งอาจเป็นการร้องเพื่อประกาศ อาณาเขตหรือดึงดูดเพศตรงข้ามในฤดูผสมพันธุ์ ทำให้สังเกตเห็นนกได้ง่ายขึ้น นกกระเต็นลายกินแมลงเป็นส่วนใหญ่ เช่น จักจั่น ตั๊กแตน ตั๊กแตนกิ่งไม้ จิ้งหรีด เป็นต้น บางครั้งมันก็กินพวกกิ้งก่า ซึ่งค่อนข้างแตกต่างจากนกกระเต็นชนิด อื่นที่ส่วนใหญ่กินปลาหรือสัตว์น้ำ นกกระเต็นลายหาอาหารด้วยการโฉบจับกลางอากาศ แต่ส่วนใหญ่มันจะจับแมลงตามกิ่งไม้และต้นไม้ บางครั้งมันใช้ปากเคาะกิ่งไม้ให้แมลงออกมา ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่คล้ายคลึงกับพวกนกหัวขวานมาก
การผสมพันธุ์
นกกระเต็นลายผสมพันธุ์ในช่วงฤดูหนาวต่อฤดูร้อนระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนเมษายน Delacour (1947) รายงานว่านกกระเด็นลายทำรังในโพรงดินตามฝั่งแม่น้ำหรือทำรังตามโพรงไม้ที่เป็นรังเก่าของปลวก Smythies (1981) ก็รายงานไว้เช่นกันว่านกกระเต็นลายทรังตามโพรงของต้นไม้ผุที่อยู่สูงจากพื้นดิน 3-4 เมตร ปัจจุบันยังไม่ทราบชีววิทยาการสืบพันธุ์อื่นแน่ชัด เข้าใจว่าคงไม่แตกต่างจากนกกระเต็นชนิดอื่นแม้จะจัดอยู่ต่างสกุลกัน
สถานภาพ
นกกระเต็นลายเป็นนกประจำถิ่น พบไม่บ่อยและปริมาณไม่มากนัก ชนิดย่อย pulchela พบเฉพาะทางภาคใต้ตอนใต้ ที่จังหวัดสงขลาและจังหวัดนราธิวาส ชนิดย่อย amabilis พบทางภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงใต้ ภาคตะวันตก และบางแห่งของภาคกลาง ชนิดย่อย deignani พบทางภาคใต้ตั้งแต่คอคอดกระลงไปจนถึงจังหวัดตรัง
กฎหมาย
กฎหมายจัดนกกระเต็นลายทุกชนิดย่อยเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง
ลิงค์ข้อมูลเพิ่มเติม
นกกระเต็นลาย
แหล่งที่มาของภาพ
https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcRTGNktZtDzkyMPv1XX7PlFwwYmeInydoBt54LOGeTrCZtItSuc&s
https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTT1XtZMCVSANNBNR-IwukHQ9Bg8_ryG__991IYEK0OYvKOM_1uDg&s
https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSnR522HW74ltC3rewb8VHIb1ESf9xjrntzj_vyBRAJ4BJR_ADxsw&s
